Paus Franciscus en zijn twee directe voorgangers horen bij elkaar.

Op de vooravond van de verkiezingsdatum van Paus Franciscus tot bisschop van Rome, werd er in de Sint Franciscusbasiliek een basilica-avond gehouden. Pastoor Tjitze Tjepkema uit Coevorden celebreerde de heilige Mis, die werd geconcelebreerd door pastoor Eric van Teijlingen, pastoor Eugene Jongerden en pastoor Arjen Bultsma. Het Joachimkoor verzorgde de muzikale ondersteuning.

Pastoor Tjepkema, die een aantal jaren – toen nog als dominee – werkzaam was in Bolsward, deelde tijdens de inleiding van de mis een ervaring van eerder die dag. Een jonge dopeling was hem een cadeautje komen brengen. Het bleek een lijstje te zijn met een afbeelding van Paus Franciscus en daarbij een tekst die handelde over de mildheid. Deze basisschoolleerling wist niets van de plannen om naar Bolsward te gaan om daar in dankbaarheid het pontificaat van Franciscus te vieren. Het maakte deze geste extra bijzonder. In zijn homilie stond de pastoor natuurlijk ook stil bij de paus. Beginnend bij het gelezen evangeliegedeelte waarin Jezus zijn eerste leerlingen roept van langs het water (Mc 1, 14-20), sprak hij over roeping. De Heer roept ons niet slechts eenmaal. Vele malen worden we geroepen. Soms omdat we tijd nodig hebben om te antwoorden, soms omdat er een nieuwe taak op ons wacht. Zo kan verklaard worden waarom de evangelist Johannes de roeping van de eerste leerlingen anders vertelt. Paus Franciscus begon zijn nieuwe taak op bijzondere wijze. Zijn eerste optreden bracht al meteen een andere sfeer in de kerk en in de manier waarop men naar onze kerk kijkt. De keuze van zijn naam was veelzeggend. Vanzelfsprekend heeft elke Paus ook kanten die minder tot de verbeelding spreken, die tot kritiek kunnen leiden. God roept echter mensen en weet waaraan Hij begint.

Pastoor Eric van Teijlingen verzorgde in een goed gevulde Maria van Sevenwouden zaal een inleiding over Paus Franciscus. Van Teijlingen is priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Hij werk in Volendam. Zijn priesteropleiding volgde hij in Rome en heeft daar zodoende veel contacten opgedaan. De verkiezing van Paus Benedictus heeft hij nog in Rome van zeer nabij meegemaakt. De uitkomst van het jongste conclaaf kon hij live via de televisie volgen.

Volgens Van Teijlingen kun je de huidige Paus niet los zien van de vorige twee. Deze drie bisschoppen van Rome horen als het ware bij elkaar en dat ook precies in de gegeven volgorde. De inmiddels heilige Paus Johannes Paulus II heeft met zijn lange pontificaat een groot stempel op de kerk kunnen drukken. Hij zou getypeerd kunnen worden als de Paus van de hoop. Daarbij valt onder meer te denken aan zijn rol bij het afbreken van het IJzeren Gordijn. Paus Benedictus was de paus van het geloof. Hij heeft daar bijzonder behartenswaardig over geschreven: Deus Caristas Est, God is liefde. Daarin klonk al de openheid door die we nu in het publieke optreden van paus Franciscus zien. Paus Benedictus koos er bewust voor om in zijn beeldtaal te verwijzen naar diverse voorgangers op de zetel van Rome. Ook daarin trachtte hij een bewuste openheid te creëren en vensters te openen. Het pausambt is als het ware te groot en te omvattend voor één historische wijze van gestalte geven. Paus Franciscus wordt wel genoemd de Paus van de liefde. Heel zijn publieke handelen spreekt daarvan. Hij wekt de indruk de pastoor van Rome te zijn, wat mensen aanspreekt. Als leider van de curie staat hij evenwel als minder vriendelijk te boek. De huidige Paus is de eerste die helemaal gevormd is in de periode van het Tweede Vaticaans Concilie. De beide voorgangers waren er elk op hun eigen manier bij betrokken geweest, Bergoglio niet. Voor hem is het Concilie daarmee eerder een vanzelfsprekend gegeven dan een verworvenheid die in alle continuïteit ook een breuk betekende met veel wat lang volstrekt vanzelfsprekend was in het kerkelijk leven.

Paus Franciscus stamt weliswaar uit een Italiaanse familie, hij is de eerste paus uit Zuid-Amerika. De eerste paus ook die zo nadrukkelijk in onze huidige tijd aartsbisschop was van een stad met grote sloppenwijken. Dat heeft zichtbare gevolgen voor zijn ambtsuitoefening. Zijn wijze van liturgievieren is bijvoorbeeld niet enorm gestileerd. Maar belangrijker is misschien wel de keuze van zijn  reisdoelen. Hij lijkt een voorkeur te hebben voor plekken waar mensen het moeilijk hebben en soms ongezien moeten leven. Zijn eerste reis was typerend: Lampedusa, de plek waar de vluchtelingen vanuit Noord-Afrika aanlanden. Hij richtte zo het oog van de wereld op deze mensen en deed een bijzonder beroep op de liefde die we als medemensen ook voor hun moeten hebben.